SKARGA DO KOMISJI EUROPEJSKIEJ O NARUSZENIE PRAWA UNII

Wiceprzewodniczący Jacek Panchyrz w imieniu OZZG 10. lipca br. wystosował do Komisji Europejskiej skargę o naruszenie prawa Unii przez ustawę Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy.

Podstawowy dokument prawa unijnego jakim jest “Karta praw podstawowych” określa miedzy innymi, że nikt nie może być pozbawiony swojej własności, chyba że w interesie publicznym, w przypadkach i na warunkach przewidzianych w ustawie, za słusznym odszkodowaniem za jej utratę wypłaconym we właściwym terminie. Korzystanie z mienia może podlegać regulacji ustawowej w zakresie, w jakim jest to konieczne ze względu na interes ogólny. Własność intelektualna podlega ochronie. Nikt nie może być zmuszony do świadczenia pracy przymusowej lub obowiązkowej a prawo do godności człowieka jest nienaruszalne i musi być szanowane i chronione.

Niestety te Prawa podstawowe są nierespektowane przez ustawę z 17 maja 1989 r. Prawo gedezyjne i kartograficzne oraz przez rozporządzenia wydane na podstawie delegacji tej ustawy.

Ustawa Prawo Geodezyjne i Kartograficzne z dnia 17 stycznia 1989 r. wraz z przepisami wykonawczymi w postaci rozporządzeń nie respektuje podstawowych zasad Unii Europejskiej: godności człowieka – art. 1;  zakazu pracy przymusowej – art. 5.2; wolności i swobody prowadzenia działalności gospodarczej – art. 15, art. 16; własności – art. 17 Karty praw podstawowych oraz art. 2, art. 6, art. 16 Traktatu o Unii Europejskiej.

Art. 12 ust. 1 uPgik ogranicza wolność prowadzenia działalności gospodarczej przez obowiązek zgłaszania każdego zamiaru wykonania zleconej pracy odpowiedniemu urzędowi (art. 15, art.16 kpp). Art. 12a ust. 1 wraz z rozporządzeniami, nakłada obowiązek przekazywania do państwowego zasobu  (nieodpłatnie) efektów pracy prywatnych przedsiębiorców oraz uzupełniania, bez wynagrodzenia, państwowego zasobu w specjalny sposób i w odpowiednim formacie wymiany danych (art. 5 ust. 2, art. 17 kpp).  Art. 12b określa proces weryfikacji przez urzędy, prac wykonanych na prywatne zlecenia – prywatnym inwestorom. Praca geodety posiadającego uprawnienia państwowe jest weryfikowana przez urzędnika,  który nie musi mieć uprawnień a nawet wykształcenia geodezyjnego. Z tej weryfikacji zwolnione są prace związane z realizacją zadań publicznych zleconych przez administrację oraz organy służby geodezyjnej i kartograficznej (art. 1, art. 15, art. 20 kpp). Art. 40a dyskryminuje podmioty gospodarcze wykonujące pracę na zlecenie prywatnych inwestorów. Duże podmioty biorące udział w zamówieniach publicznych bezpłatnie otrzymują licencje na wykorzystywane materiały, podczas gdy pozostałe muszą wykupić licencje (art. 20 kpp).  Art. 40c poprzez wprowadzenie jednorazowej licencji, przedsiębiorca nie może ponownie wykorzystać nawet tych danych i materiałów, które sam wyprodukował, pomierzył i opracował. Po przymusowym przekazaniu do zasobu stają się własnością państwa (art. 5, art. 17 kpp).  Art. 48 ust.1 wprowadza kary na każdego, kto zacznie pracę bez zgłoszenia lub nie przekaże bezpłatnie wykonanych przez siebie dokumentów do państwowego zasobu uzupełniając go w odpowiednim formacie wymiany danych – GML. Mają tu zastosowanie przepisy o postępowaniu w sprawach o wykroczenie (art. 5.1, art. 15, art. 17 kpp). Art. 48a ust.1 grozi sankcjami finansowymi każdemu, kto bez licencji wykorzystuje dane, nawet jeżeli je sam wcześniej na własny koszt pozyskał, pomierzył, obliczył i opracował (art. 17 kpp).

To są główne zarzuty, które w miarę potrzeby będą uzupełniane. Poruszonymi zagadnieniami zajmował się w kraju Rzecznik Praw Obywatelskim za poprzedniego Rządu ale nie dopatrzył się złamania Konstytucji RP i odstąpił od dalszych czynności. Gro tych problemów było zgłoszone w roku 2015 w podpisanej przez 3,5 tys. (2 w Internecie + 1,5 na przesłanych formularzach) obywateli petycji do Pani Premier.

Ponieważ OZZG uznaje ustawę Prawo geodezyjne i kartograficzne za główną przyczynę zniewolenia osób wykonujących w różnej formie zawód geodety, dlatego postanowiliśmy interweniować w instytucjach unijnych. Przedmiotowe wystąpienie jest pierwszym z zaplanowanej serii wystąpień w obronie godności i interesów wszystkich geodetów.